از سوغاتی های معروف اصفهان که شیرینی مطبوع و دلنشین است گز انگبین می باشد که در اطراف این شهر درست می شود . در این مطلب سعی داریم به معرفی بهترین گز و گز فروشی های اصفهان بپردازیم .برای تهیه گز از شکر، سفیده تخم مرغ، مغز بادام و پسته و هل و گلاب استفاده میشود. برخی تولیدکنندگان گز از نوعی ماده به نام بادکا نیز استفاده میکنند که این ماده ارزش غذایی آن را پایین میآورد.گز انگبین نوع اصیل این شیرینی که هنوز هم بهصورت سفارشی ساخته میشود دارای درصد کمی از عصاره گرانبهای گزانگبین است و آنچه به گز شیرین اصفهان هویت داده همین عصاره و شهد شگفتانگیز انگبین یا گزانگبین است که از درختچههایی به همین نام یعنی گزانگبین در نواحی خوانسار بهدست میآید.
عامل تولیدكننده گز انگبین حشره كوچكی است تقریبا به اندازه پشه كه روی ساقه یا برگهای درخت گز انگبین خانه میسازد. سپس از شیره پرورده این گیاه تغذیه كرده و شهد تولید میكند. این عمل، یعنی تولید قند طبیعی توسط این حشره كه شاید عملی همانند تولید عسل در زنبور عسل است، چندان شناخته شده نیست و نیاز به تحقیقات بیشتر دارد. سرانجام از اواخر شهریورماه و زمانی كه نسیمهای خنك پاییزی وزان میشود، دانههای براق و زرد رنگی همانند ارزن از درختچههای گز انگبین بهدست میآید كه به آن عصاره گز انگبین میگویند.
اگرچه گز، نام خود را از گز انگبین گرفته، اما به احتمال زیاد شما در عمرتان حتی یكبار هم مزه رویایی آن را درك نكردهاید، چون قیمت گزی كه با عصاره گز انگبین درست میشود بسیار زیاد است. برای سر آخرین برآوردها، قیمت هر كیلو عصاره گز انگبین در بازار، بسته به كیفیت آن بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ هزار تومان است! متاسفانه به دلیل عدم حمایتهای كافی وزارت جهاد كشاورزی و مدیریت ناصحیح، حشره تولیدكننده عصاره گز انگبین در خوانسار رو به نابودی رفته است. شاید در زمانی نزدیك، عصاره گز انگبین تنها در نوشتهها باقی ماند و صدای وز وز بالهای حشره پرورشدهنده آن، در گوش خاطرات مردم محلی طنین اندازد. این نوع گز كمتر برای مشتریان داخلی ساخته میشود و معمولا ساخت این نوع شیرینی پیشاپیش باید سفارش داده شود. به این نكته توجه داشته باشید كه در گز انگبین دار نیز درصد كمی از عصاره انگبین را اضافه میكنند. اگر تنها ۱۰ درصد عصاره گز انگبین به گزی مشابه با همان درصد تركیبات اضافه شود به قیمت اسفند سال ۹۰، ۱۵ هزار تومان به قیمت هر كیلوگرم گز اضافه میشود.
اگر بخواهیم ریشه نام گز را دریابیم، باید سری به استان اصفهان بزنیم : خوانسار. شهر خوانسار از توابع استان اصفهان، شهری كوهستانی و سردسیر است. این شهر كه سر بر بالین كوهستانهای سر به فلك كشیده دارد، از فزونی گل و سبزه به بهشت اصفهان مشهور است. لاله واژگون كه نوعی از نادرترین گل لالههای جهان است نیز متعلق به این دیار است. اما آنچه به گز اصفهان هویت داده، عصاره و شهدی شگفتانگیز به نام انگبین یا گز انگبین است كه از درختچههایی به همین نام یعنی گز انگبین در نواحی خوانسار و برخی نواحی چهارمحال و بختیاری بهدست میآید.
بهترین گزهای اصفهانگز کرمانی : گز کرمانی یکی از این گزفروشیهاست که بیش از صد سال عمر دارد. حاج میرزا حسین محسنزاده کرمانی در زمان قاجار سنگ بنای گز کرمانی را در اصفهان گذاشت. و حالا پسرش، رضا محسنزاده کرمانی، چرخ مغازه را درخیابان عبدالرزاق میچرخاند.حاج میرزا در ابتدا سقط فروش(خرده فروش) بود. پستهها را میشکست و مغز آن را میفروخت. تا اینکه شیرینیپزی به او گفت تا کی پسته میشکنی و میفروشی؟ پاتیلی بخر و بیا با هم گز بسازیم. حاج میرزا حسین پاتیلی خرید، کمکم کارش گرفت و پاتیلها و کارگرها را بیشتر کرد و از همه فامیل دعوت کرد که به او بپیوندند. او ۹۹ سال عمر کرد و حالا پسرش، رضا محسنزاده کرمانی، چرخ مغازه را در خیابان عبدالرزاق میچرخاند.
گز مظفری : گز مظفری هم از قدیمیهای بازار هست که از سال ۱۳۱۰ فعالیتش را آغاز کرده و مثل بقیه گزفروشیهای اصیل، شغل گزفروشی از پدر به پسر در آن منتقل شده هست. گز مظفری، یک شعبه در خیابان شیخ بهائی و نزدیک خیابان چهارباغ عباسی و شعبه دیگرش در خیابان شیخ صدوق هست.
گز سلامتیان:گز سلامتیان از قدیمیترین شركتهای تولید گز در اصفهان است كه بیش از یك قرن پیش توسط حاج حسین سلامتیان بنا نهاده شد. رسم اتحاد میان فامیل، پدران و فرزندان كه میان اصفهانیها بسیار رعایت میشود، شاید عامل پیشرفتهای گوناگون آنها باشد. گز سلامتیان هم از این قاعده جدا نمانده و اینك یكی از پسران مرحوم سلامتیان عهده دار این شركت است. صمصام، یكی از عجیب و غریبترین چهرههای اصفهان در زمان پهلوی اول و دوم كه معروف به بهلول اصفهان بود و همواره سوار بر اسب یا قاطری سفید در خیابانها میگشت و خاطره میآفرید، با اسب به مغازهها وارد میشد و از مغازهداران باج میگرفت. برخی میگویند او باجی را كه میگرفت میان فقیران شهر تقسیم میكرد. وی گاه و بیگاه با اسب به مغازه حاج حسین سلامتیان هم سری میزده و به وی میگفته: حاجی خورجین را پر كن. سپس بیآنكه پولی بپردازد با خورجینی پر از گز میرفته شاید گزها را میان فقیران تقسیم میكرده است.
گز و شیرینی آریا:مجتمع توليدی گز و شيرينی آريا با کادر و پرسنل مجرب و با سابقه در زمينه توليد انواع گز و شيرينی فعاليت دارد. در اين مجموعه آریا استفاده از مواد اوليه مرغوب و باکيفيت تحت نظارت آزمايشگاه کنترل کيفيت قرار دارد که با افتخار اين مجتمع دارای نشان قلب سالم اصفهان IH HP ميباشد.
گز فروشی های اصفهان که من جمله برندهای تولید کننده ی متعدد و بسیاری را دربرگرفته است. هر یک از این گز فروشی های اصفهان به نوعی معروف در بازار گز اصفهان هستند. گز معروف اصفهان را می توان با نام های تجاری متفاوتی معرفی کرد.
در اصفهان تعداد بسیار زیادی گر فروشی به عنوان مرکز فروش سوغات اصفهان وجود دارد که گز فروشی های معروف این شهر معمولا در اطراف میدان نقش جهان واقع شده است.به غیر از بازار اصفهان و میدان نقش جهان که تا چشم کار میکند انواع و اقسام پولکی و گز را میشود در آن پیدا کرد، در خیابانهای دیگر اصفهان هم گزفروشی کم نیست. گزشناسها میگویند قیمت گز بسته به مقدار پسته، بادام یا فندقی که در آن به کار رفته فرق میکند و حداقل ۲۰هزار تومان و حداکثر ۵۰ هزار تومان باید برایش کنار گذاشت. گز اصیل را هم که نرم و در عین حال ترد است، باید از قدیمیهای بازار خرید چون امتحان خود را پس داده، گز بد دستت نمیدهند و در استفاده از مغز پسته و بادام کم نمیگذارند.
نظر شما چیه؟ اگر تجربه ای از گز فروشی های فوق دارید و یا از نظر شما برخی گزهای دیگه بهتر از گزهای این مطلب هست و ما معرفی نکردیم شما در بخش نظرات (پایین مطلب) آنها را معرفی کنید تا کاربران دیگه بتونن از تجربه های شما استفاده کنند.